İklim dostu tarım için dönüşüm başladı

Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği’nin İzmir-Köy Koop ve İtalya’da Deafal ile birlikte yürüttüğü İklim Dostu Çiftlikler projesi kapsamında İzmir’de konforlu pilot çiftliklerde uygulanan uygulamaları devam ediyor.

İklime dayanıklı üretim desenleri, çiftçiden çiftçiye bilgi paylaşımı, bütüncül planlamalar ve yerel düzeyde iş birimleriyle iklim krizlerinin olumsuzlukların azaltılması mümkündür.
Bu sistemin ilk adımı, sahada çalışan çiftçilerin iklime uygun yöntem ve tekniklere geçiş için bilgi ve deneyimlerle dağıtılmasıdır.

İklim krizi anlaşması üretimini, su kaynaklarını ve gıda maddelerini doğrudan tehdit ediyor. Artan sıcaklıklar, azalan yağışlar, değişim mevsim geçişleri ve aşırı hava şemalarının yönetimi üretimi her geçen gün daha fazla değişiyor. Kuraklık, sel, don ve dolu gibi olaylar üretim aralığı düşüyor; bazı bilgisayarların üretimini tamamen imkansız hale getiriyor.

Su yükselişi , özellikle sulamaya dayalı üretim yapan çiftçileri zorlarken, girdi maliyetlerinin yükselmesi , çiftçinin gelir-giderinin bozulması bozuyor. Gıda üretiminde yaşanan zorluklar kirliliğin sofrasına yansıyor, gıdaya erişim zorlaşıyor.

İklim değişikliğine uyum sağlayacak yeni bir anlaşma üretim yaklaşımının benimsenmesi artık bir arada kalacak. Doğal bakımın korunması, rejimin rejiminden yöntemlerin benimsenmesi, suyun etkin kullanımı ve yerel bilgilerin pratik üretimleriyle buluşması, bu sürecin sürekli yer alması. Anormal hava olayları ve kuraklıklar tarımın sadece üretim değil, ekosistemle uyumlu bir yaşam biçimi olduğunu hatırlatıyor.

İklime dayanıklı üretim desenleri, çiftçiden çiftçiye bilgi paylaşımı, bütüncül planlamalar ve yerel düzeyde iş birimleriyle iklim krizlerinin olumsuzlukların azaltılması mümkün . Bu kişinin ilk adımı, sahada çalışan çiftçilerin bilgi ve deneyimleriyle belirtilir.

Örnek çiftlikler kullandıklarınızın yolunu takip edin

Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği’nin İzmir-Köy Koop ve İtalya’da Deafal ile birlikte yürüttüğü İklim Dostu Çiftlikler projesi kapsamında İzmir’de konforlu pilot çiftliklerde uygulanan uygulamalar, iklim şiddetine karşı yerelde çözüm üretmenin mümkün olduğunu gösteriyor. Yerel hizmetlerin sürekli aktif olarak başlatılması, üretici deneyimlerinin paylaşılması ve eğitim ve danışmanlık desteği ile güçlenen bu uygulamalar, küçük bölme çiftçilerin iklim sıcaklığına karşı daha dirençli hale gelmesinin önünü açar. Proje sayesinde çiftçiler, entegre üretimin sadece ekonomik değil, ekolojik ve sosyal bir bütün olarak ele alınması deneyimlenerek öğreniliyor.

Uygulanan hesaplamalar, sadece kısa vadeli işlemler sağlamakla birlikte, uzun vadeli sürdürülebilirliğe de hizmet ediyor. Proje ayrıca iklim değişikliğine uyum kapasitelerini güçlendirmeyi, iklim değişikliğine uyum kapasitelerini güçlendirmeyi amaçlıyor.

Proje kapsamında seçilen örnek çiftliklerde sürdürülebilir bitki besleme, su yönetimi, toprak sağlığı, ürün deseni değişimi gibi pek çok alanda somut adımlar atıldı. Karateke, Demircili, Bıçakçı ve Çamavlu köylerinde uygulanan yerel çözüm odaklı yaklaşımlar, yalnızca bu çiftlikleri değil, bölgedeki diğer ürünler de oluşturuluyor.

Projenin pilot çiftliğindeki uzman ziyaretleriyle mevcut durum analizleri yapıldı; her çiftliğe danışmanlık ziyaretleri yürütür.

Tire, Karateke Köyü

Karateke’de yürütülen üretimler kapsamında Tire Karateke Köyü Sulama Kooperatifi binasında yetkilerle birlikte kompost kurulumu, kompostun bakımı ve verimli kullanımı konusunda bilgilendirme yapıldı. Kurulan kompost sisteminin düzenli olarak takip edilmesi işler durumda gözlemlendi. En az 100 dekarlık bir alanda damla sulama ile birlikte kullanılması ve böylece sürdürülebilir bakımı ve organik madde içeriğinin alınmasını sağlar bu uygulama, çiftçiler arasında toprak sağlığına kalıcı olarak oluşurken, bitki besleme uygulamalarında uygulamalarda gözle görülür bir değişim başlatıldı.

Ödemiş, Demircili Köyü

Su sorununun ön planı olduğu ve aynı zamanda hayvancılığın yapıldığı için yem bitkisi üretiminin de yoğun olduğu Demircili’de, aşırı su kullanımı neden olan slajlık mısır yerine Sudan sorgumun yer aldığı bir ekim hastanesi bulunuyordu. Proje öncesinde tarlayı senede üç kez süren üretici Mehmet Coşkun için kullanılanların az işlendiği bir iklim dostu tarıma geçiş planı hazırlanır. Tüm bu sonuçlar sonuç Demircili’de düşük su tüketimili bitkilere yönelme ve ekim politikası uygulamalarının benimsenmesi konusunda ortak bir yaklaşım koşulu.

Bergama, Çamavlu Merası

Çamavlu Merası’nda planlı otlatmayı esas alan Bütüncül Arazi ve Otlatma Planı yer almaktadır. Meralar padoklara bırakılacak, otlatma ve dinlenmenin düzenleneceği, çalılaşmayı önleyecek ve bitki verimini artıracak süreleri belirlendi.

Bergama, Göçbeyli

Domates üretimiyle birlikte küçükbaş ve büyükbaş hayvancılıkla başlayan üretici M. Ali Fenercioğlu ile birlikte toprakta kalabilir iyi yönlerde yeşil gübreleme ve ekim ekimi üzerine çalışıldı. Yapay meraya dönüşümü yapılan arazi için güzel ekim ve karışık ot ekim yönünde tavsiyeler sunuldu.

Menemen, Emiralem

Ürün çeşitliliği ve ekim yoğunluğu fazla olduğu için ekim ve gübreleme programı hazırlandı. Çilek tipi belirtileri hastalık sorunları nedeniyle ekim bakımının yalnızca verim değil, aynı zamanda zararlı ve hastalık baskısını azaltacak şekilde planlanması gerektiği vurgulandı. Özellikle çilek, gelen rekabetçi seçimin ardından, toprak yorgunluğunu azaltacak ve kök bölgedeki portföyünü engelleyecek şekilde kurgulanacak.

Ödemiş, Bıçakçı

Bıçakçı’da kestane üreticisi Muzaffer Konuk’un üretim alanında yapılan teknik değerlendirme ile bitki atıklarının yerinde değerlendirilmesi ve yeniden kazandırılması, toprak sağlığının çalışmaları ayrıntılarıyla tartışıldı; Gençliğin dayanıklı türlerinin kullanımı konusunda bilgilendirme yapıldı.

Proje sahalarında tüm uygulanan bu çalışmalar, iklim dostu üretim modelinin hem mümkün hem de uygulanabilir olduğunu göstermektedir. Çiftçilerin yerel olarak uygun bilgi ve uygulamalarla dağıtılması, bölgesel seçeneklerin önünü açar.

İklim dostu tarıma geçişte yol haritası
İklim krizinin sonuçları sadece seçilen pilot çiftliklerde değil, tüm yönetimlerin anlaşması üretimde kesintiye uğratılıyor zorunlu kılıyor. Aşırı sıcaklık artışı, yağış rejimindeki değişimler, kuraklık ve hastalık baskısı geleneksel üretim modellerini sürdürülemez hale getirirken, ürün deseni ve birleşim uygulamalarında iklim dostu geçişlere geçiş zorunlu kılıyor. Proje kapsamında İzmir’in farklı bölgelerinde yapılan gözlemler ve kapsamlı olarak yürütülen görüşmeler, bölgesel olarak kalıcı olarak seçilennin, toprak ve suyun korunmasına yönelik önemlerin hayati önem taşıdığını ortaya koyuyor.

Proje kapsamında sürdürülen analizler ve çiftçi deneyimleri, özellikle domates, mısır, pamuk gibi yüksek su tüketen ürünlerde ciddi verim ve gelir kayıplarının yaşandığını gösterdi. Bu nedenle daha az su tüketen, kuraklığa dayanıklı ve ekosisteme katkı sağlayan türlere yönelmesi teşvik ediliyor. Nohut, fasulye, mercimek gibi baklagiller ile adaçayı, kekik, lavanta gibi tedavi-aromatik bitkiler; hem biyolojik çeşitlilik hem de toprak sağlık açısından avantaj sağlıyor. Bu kullanım bazı aynı zamanda azot koruyucu özellikleri sayesinde kimyasal gübre kullanımını azaltıyor ve maliyetleri düşürüyor.

Tarımın iklim sıcaklığına uyum sağlaması yalnızca ürün deseninin serisiyle sınırlı değildir. Proje kapsamında önerilen uygulamalar arasında münavebe ürünlerinin yaygınlaştırılması, malçlama ve örtü bitkisi kullanımı, yoğun toprak işleme uygulamalarının terk edilmesi, kompost ve yerel bölgesel büyümenin kullanımı ile doğal organik madde içeriğinin bulunduğu yerde bulunmaktadır. Ayrıca, su tasarrufu sağlayan damla sulama gibi verimli sulama sistemleri, riskleri azaltacak bitki örtüsü planlamaları ve çiftçilerin yerel iklim sistemi tabanlı olarak üretim yapmalarını sağlama ve bilgi sistemlerinin de çalıştırılmaması gereken önemli parçalar arasında yer almaktadır.

İzmir’de uygulanan bu iyi örnekler, yalnızca yerel çiftçiler için değil, Türkiye genelinde iklime dayanıklı bir tarımın mümkün olduğunu gösteriyor. Tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için iklim ısısında uyumlu üretim modelleri yaygınlaştırılmalı, yerel bilgi ile bilimsel yaklaşımla buluştuğu agroekolojik uygulamalara geçiş yapılmalı.

Proje kapsamında çiftçilere yönelik eğitim ve yönetim iklimi yanı sıra iklim dostu tarım ruhsatını destekleyen “İklim Dostu Çiftlikler ve Çiftçiler için Agroekoloji Rehberi” ve “İklim Dostu Çiftliklerin Yaygınlaşması için Sağlıklı Gıdaya Erişim Rehberi” hazırlandı. Bölgedeki kısa gıda tedarik zincirlerini geliştirmeye yönelik faaliyetlerde temel unsurlar arasında yer aldı. Proje, yerel toplulukları, kooperatifleri ve yıkıcı iklim sıcaklıklarına karşı birlikte çözüm üretmeye davet ediyor.

Köy-Koop İzmir ile İtalya’dan Sağır ortaklığında sağlanan İklim Dostuler projesi Avrupa Birliği ve Türkiye Çiftlik Cumhuriyeti’nin mali desteğiyle, Çevre, Şehircilik ve İklim Yetiştirme Bakanlığı tarafından sağlanan İklim Durumunda Uyum Hibe Programı kapsamındadır.