Zirai don üzüm rekoltesini yüzde 20 düşürdü: İTB Başkanı Kestelli’den üreticiye uyarı

İzmir Ticaret Borsası Başkanı Işınsu Kestelli, nisan ayında yaşanan zirai donun üzüm sezonunun kaderini değiştirdiğini söyledi. Kestelli, bazı bölgelerde kayıpların yüzde 100’e kadar çıktığını, geçtiğimiz yıla göre ise üzüm rekoltesinde yaklaşık yüzde 20 düşüş yaşandığını açıkladı.

Zirai don üzüm rekoltesini yüzde 20 düşürdü

İTB Başkanı Kestelli: “Eğer o don yaşanmamış olsaydı, belki rekor seviyede bir üretim yılı konuşuyor olacaktık”

İzmir Ticaret Borsası (İTB) Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, nisan ayında yaşanan zirai donun üzüm sezonunun kaderini değiştirdiğini belirterek, bazı bölgelerde kayıpların yüzde 100’e kadar çıktığını söyledi. Kestelli, geçtiğimiz yıla göre üzümde yaklaşık yüzde 20 rekolte kaybı yaşandığını açıkladı.

İTB’nin ağustos ayı olağan meclis toplantısı, İzmir Ticaret Odası Meclis Salonu’nda Meclis Başkanı Ömer Gökhan Tuncer’in yönetiminde gerçekleştirildi.

“Çiftçinin borç yükü ağırlaşıyor”

Toplantıda konuşan İTB Başkanı Işınsu Kestelli, üreticilerin uzun süredir girdi maliyetleri ile kur arasındaki dengesizlik nedeniyle sıkıntılı günler yaşadığını belirterek, tarım sektörünün kredi hacminin yüzde 1,81 artarak 1 trilyon 65 milyar liraya ulaştığını aktardı.

Kestelli, “Tahsil edilemeyen alacaklar 6,7 milyar lirayı buldu. Takipteki alacak miktarı bir yıl içinde yüzde 166 arttı. Bu tablo, çiftçimizin yaşadığı borç yükünün ve kur şokları ile artan girdi maliyetlerinin en açık göstergesi. Kalıcı bir iyileşme için tarımda girdi maliyetlerinin ve kredi faiz oranlarının düşürülmesi, kredi geri ödemelerinin hasat dönemlerine uyumlu hale getirilmesi ve küçük ölçekli aile işletmelerinin finansmana erişiminin güçlendirilmesi gerekiyor” dedi.

“Aşırı sıcaklar sessiz ama derin bir tehdit”

İklim değişikliğinin etkilerine de değinen Kestelli, yüksek sıcaklıkların üretim kayıplarını artırdığını vurguladı:

“Türkiye’de yalnızca üretim kayıplarının GSYH’nin yüzde 2 ila 6’sına mal olabileceği öngörülüyor. Sıcaklıkların artışı; kuraklık, su kaynaklarının azalması, orman yangınları ve hava kirliliğini tetikliyor. Enerji ve ulaşım altyapımızı sıcaklıklara dayanıklı hale getirmeli, şehirlerimizi yeşillendirmeli, halk sağlığını erken uyarı sistemleriyle korumalıyız. Aksi takdirde aşırı sıcaklar ekonomimizi ve toplumumuzu sessiz ama derin bir şekilde zayıflatacak.”

İncir ve pamukta da tablo kritik

Kestelli, kuru incirde yaşanan sorunların ihracatta Türkiye’nin prestijini zedeleyebileceğini belirterek, üreticiden ihracatçıya herkesin aynı hassasiyetle hareket etmesi gerektiğini söyledi.

Pamukta da benzer bir tablo olduğunu dile getiren Kestelli, “Bu yıl ekim alanlarımızın yaklaşık yüzde 20 daralması öngörülüyor. Su kaynaklarımız azalıyor, maliyetler artıyor ama fiyatlar tatmin edici değil. Desteklemeler yetersiz. Bu durum üreticiyi pamuktan uzaklaştırıyor ve ithalatı kaçınılmaz kılıyor. Unutmayalım ki pamuk, incir, üzüm sadece tarımsal bir ürün değil, stratejik birer değerdir” ifadelerini kullandı.

“Zirai don üzümün kaderini değiştirdi”

Üzüm üretiminde don zararı nedeniyle sezonun zorlu geçtiğini dile getiren Kestelli, şunları kaydetti:

“Bazı bölgelerde kayıplar yüzde 100’e kadar çıktı. Eğer o don yaşanmamış olsaydı, belki rekor seviyede bir üretim yılı konuşuyor olacaktık. Ama maalesef geçtiğimiz seneye göre yaklaşık yüzde 20’lik bir rekolte düşüşü söz konusu. Umarım hem üretici için kazançlı hem ihracatçı için rekabet edilebilir bir sezon olur.”

“Tek tip çam yerine zengin karışık ormanlar”

Meclis Başkanı Ömer Gökhan Tuncer ise orman yangınlarının ardından yapılacak ağaçlandırma çalışmalarına dikkat çekerek, doğal yenilenmenin önemine vurgu yaptı:

“Yanmış bir araziye hemen on binlerce fidan dikmek yerine, doğal yenilenmeyi beklemek en doğru yöntem olabilir. Tek tip çam ormanları yerine yangına dirençli ve biyolojik çeşitliliği yüksek karışık ormanlar oluşturmalıyız.”

“Gençler tarımdan uzaklaşıyor”

Tuncer, tarımda çalışan nüfusun yaş ortalamasının giderek yükseldiğini, gençlerin sektörden uzaklaştığını belirterek, tarımın teknoloji ve sanayi entegrasyonu ile gençler için cazip hale getirilmesi gerektiğini ifade etti.

“İzmir Tarım Teknoloji Merkezi gibi projeler, gençlerimizin tarıma yönelmeleri için önemli kaldıraç görevi görebilir” dedi.